Mówiąc o historii mamy najczęściej na myśli wielkie wydarzenia, bitwy, okoliczności czy postacie, dzięki którym zmieniają się dzieje państw czy regionów. Drugim elementem tej opowieści jest fakt, iż owe fakty najczęściej miały miejsce daleko stąd i że uczestniczyły w niej postacie, które pochodzą z daleka.
Te obiegowe prawdy nie są do końca prawdziwe. Aby udowodnić nieścisłość takiego toku myślenia, w dniu 9 października br. klasa VI wraz z nauczycielem matematyki – Barbarą Gryboś oraz historii – Jerzym Jastrzębskim, udała się do pobliskich Zagórzan. Ilustracją tej tezy jest mauzoleum rodziny Sobańskich i Skrzyńskich (z których to Aleksander hrabia Skrzyński piastował urząd premiera i ministra spraw zagranicznych Rzeczpospolitej w latach 1924 – 1926). Grobowiec ma niespotykaną nigdzie w Europie formę. Bryła grobowca stanowi połączenie staroegipskiej piramidy z wyrastającym z niej krzyżem z wizerunkiem Zbawiciela. W bezpośrednim sąsiedztwie grobowca znajduje się miejsce wiecznego spoczynku dwóch pracowników rodziny Skrzyńskich, prawdopodobnie byli to ogrodnicy zatrudnieni w posiadłości, lecz nie zachowały się żadne inskrypcje na grobowcu.
Nie opodal znajduję się również cmentarz wojenny numer 125, pochodzący z I wojny światowej. Spoczywają tam żołnierze austriaccy, niemieccy i rosyjscy polegli podczas bitwy gorlickiej z 1915 roku, wśród których można odszukać polsko brzmiące nazwiska.
Pamiętajmy o naszych Małych Ojczyznach, bo tu rodzi się wielka historia. Pamiętajmy też, że my sami jesteśmy jej częścią.
Jerzy Jastrzębski
